ممکن است زمانی که تابلو پروازها را در فرودگاه چک می‌کنید متوجه تاخیر در پروازها یا پرواز خودتان شوید. تاخیر در زمان پروازها اتفاقی عادی در فرودگاه تلقی می‌شود و حتی ممکن است ساعت‌ها طول بکشد. دلایل تاخیر در پروازها همیشه نمی‌تواند ناشی از مسائل امنیتی باشد، از آنجایی که حمل‌ونقل هوایی از امن‌ترین روش‌های جابه‌جایی است، پس دلایل زیادی می‌تواند علت تاخیر پروازها باشد.
آیا تاخیر در پروازها امری رایج است؟
فرودگاه‌ها برنامه‌ریزی بسیار دقیقی انجام می‌دهند. تمام ارکان فرودگاه در ارتباط با هم و مطابق برنامه با یکدیگر ارتباط دارند و فعالیت می‌کنند. تمام برنامه‌ها، قوانین و اعداد و ارقام در فرودگاه به خوبی اندازه‌گیری و کنترل می‌شوند. حدود 80 درصد پروازها به موقع انجام می‌شوند به طوری که برخی از کشورها برای برخی از ایرلاین‌ها جایزه سالانه وقت‌شناسی در نظر می‌گیرند. با این حال ممکن است درصدی از پروازها با تاخیر همراه باشند.
اداره آمار ایالات متحده در طی انتشار گزارشی دلایل تاخیر در پرواز را در چند دسته کلی طبقه‌بندی کرده است. طبق این آمار حدود 40 درصد تاخیرهای پرواز به دلیل دیر رسیدن هواپیما به فرودگاه است. حدود 25 درصد از اختلال در ساعت پرواز به دلیل تصمیم سیستم ملی هوانوردی، 30 درصد به دلیل تصمیمات شرکت هواپیمایی و تنها 5 درصد ناشی از شرایط آب‌وهوایی است.
شایع ترین دلایل تاخیر در پروازها
با وجود اینکه درصد زیادی از پروازها مطابق زمان‌بندی مشخص خود انجام می‌شوند، دلایل مختلفی وجود دارد که می‌تواند منجر به اختلال در پرواز یا تاخیر در زمان پروازها شود. از جمله این دلایل می‌تواند موارد زیر باشد.
ترافیک های هوایی
میزان ترافیک‌های هوایی در دهه‌های اخیر افزایش پیدا کرده است، به این معنی که تعداد زیادی هواپیما در خطوط هوایی در نقاط مختلف مشغول پرواز هستند. علاوه بر این پروازهای طولانی مدت به دلیل مسائل امنیتی با محدودیت‌ها و مقررات بیشتری همراه هستند ممکن است در طول مسیر به دلیل شرایط آب‌وهوایی یا مصرف سوخت مسیر حرکت خود را تغییر دهند و در یک نقطه خاص ترافیک ایجاد کنند.
برخی از مناطق خاص هوایی ممکن است تحت پوشش راداری نباشند، به همین دلیل اگر هواپیمایی در این مسیر قرار گرفته باشد برای حفظ امنیت به زمان بیشتری برای پرواز و فرود نیاز دارد. این تاخیر در فرود هواپیماها به صورت زنجیره‌وار تاخیرهای بیشتری را در دیگر پروازها به وجود می‌آورد.
شرایط نامطلوب آب و هوایی
شرایط نامساعد آب‌وهوایی اغلب به عنوان یکی از دلایل اصلی تاخیر در پروازها یاد می‌شود اما برخلاف آنچه مردم فکر می‌کنند اتفاق رایجی نیست. تنها در صورتی شرایط جوی می‌تواند بر زمان پروازها تاثیر بگذارد که با طوفان، گردباد، کولاک بسیار شدیدی روبه‌رو باشیم. در خیلی از مواقع برخلاف اعلام شرکت هواپیمایی، شرایط آب‌وهوایی نمی‌تواند دلیل اصلی تاخیر در پرواز باشد.
برخورد پرنده با هواپیما
شاید عجیب به نظر برسد اما برخورد پرنده با هواپیما که با نام برخورد با حیات‌وحش نیز شناخته می‌شود یکی از دلایل پرتکرار تاخیر در پروازها است. برخورد پرنده با بدنه یا موتور هواپیما سالانه باعث آسیب جدی به جان مسافران یا هواپیما می‌شود. کارشناسان صنعت هوانوردی برخورد پرنده با هواپیما را به عنوان یک تهدید امنیتی جدی در نظر می‌گیرند. برخورد پرندگان با هواپیما به این دلیل باعث تاخیر در پرواز می‌شود که هواپیماها پس از برخورد باید پروتکل‌های امنیتی خاصی را انجام دهند که بر عملکرد به موقع آن‌ها در تیک‌آف یا فرود تاثیر می‌گذارد. این اتفاق بیشتر در زمان برخاستن یا نشستن هواپیما میافتد که بر عملکرد به موقع هواپیماها تاثیر می‌گذارد.
تاخیر در سوارشدن مسافران از شایع ترین دلایل تاخیر در پروازها
هواپیماها به طور کلی منتظر رسیدن مسافرها نمی‌مانند اما در بعضی موارد خاص ممکن است زمان پرواز را کمی به تعویق بیندازند تا همه مسافران پرواز بتوانند به هواپیما ملحق شوند. درصورتی‌که چمدان‌های مسافر بارگیری شده باشد و زمان خارج کردن چمدان‌ها از هواپیما بیشتر از زمان منتظر ماندن برای رسیدن مسافرها طول بکشد، مسئول پرواز تصمیم می‌گیرد که پرواز کمی به تعویق بیافتد.
تاخیر در رسیدن خدمه ها
پروازها ملزم هستند تا در ازای هر 50 صندلی یک خدمه پرواز داشته باشند. اگر خدمه‌های هواپیما در یک پرواز به حد نصاب نرسیده باشد اجازه پرواز نخواهد داشت. در بعضی موارد ممکن است خدمه‌های پرواز، از پرواز دیگری که در حال فرود در فرودگاه است تامین شوند که در این صورت اگر در زمان فرود هواپیما تاخیری ایجاد شود، پرواز بعدی نیز به تاخیر خواهد خورد.
دریافت مجوز امنیتی
فهرستی از اقدامات الزامی وجود دارد که قبل از روشن شدن موتور هواپیما باید انجام شود. یکی از این اقدامات تماس با مرکز کنترل ترافیک هوایی است. مرکز کنترل متغیرهای زیادی مانند: شرایط آب‌وهوایی، ظرفیت سوخت هواپیما و مسیر هواپیما را بررسی می‌کند به همین دلیل ممکن است مجوز پرواز را کمی دیرتر از زمان پیش‌بینی شده صادر کند که باعث تاخیر در زمان پرواز می‌شود.
آماده سازی هواپیما
آماده‌سازی برای برخاستن هواپیما از جمله اقداماتی است که قبل از پرواز باید انجام شود و ممکن است زمان بر باشد. هواپیما قبل از برخاستن باید از نظر فنی بررسی شود، بارگیری انجام دهد، و فضای داخلی هواپیما نیز باید تمیز شود. گاهی ممکن است به دلیل کمبود نیرو خدماتی تمیز شدن هواپیما بیشتر از زمان معمول طول بکشد. این اتفاق هرچند ممکن است به ندرت رخ دهد اما باعث تاخیر در پرواز می‌شود.
رفع مشکلات فنی از شایع ترین دلایل تاخیر در پروازها
تعمیر یا بررسی مشکلات فنی هواپیما باید به صورت کاملا دقیق انجام شود؛ بنابراین تعمیر یک مشکل فنی در هواپیما ممکن است زمان دقیق پرواز را تغییر دهد. برخی از رایج‌ترین مشکلات فنی هواپیما می‌توان به مشکلات سیستم تخلیه آب در زمستان، آلودگی سیستم تهویه، مشکلات پره‌های موتور و سوخت‌گیری اشاره کرد. رفع و تعمیر این مشکلات یکی از چند دلایل تاخیر در پرواز است.
عدم رعایت محدودیت وزن
هر هواپیمایی که قصد برخاستن از زمین را دارد باید قانون حداکثر وزن مجاز برای پرواز را رعایت کند. وزن هواپیما با مجموع وزن بارها، مسافران، خدمه‌ها، چمدان‌ها، سوخت و امکانات پذیرایی محاسبه می‌شود. اگر وزن محاسبه شده از حداکثر وزن مجاز بالاتر بود هواپیما اجازه پرواز نخواهد داشت. تعیین محدوده وزن برای هواپیماها طبق شرایط جوی و ارتفاع لازم سنجیده می‌شود و عدد ثابتی ندارد.
Go around یا انصراف از فرود یکی از دلایل تاخیر در پروازها
چرخش هواپیما به دور فرودگاه در وضعیتی رخ می‌دهد که خلبان تشخیص دهد وضعیت برای فرود امن نیست. در این مواقع هواپیما دوباره اوج می‌گیرد تا بار دیگر عملیات فرود را با کمک برج مراقبت انجام دهد. این بازگشت و فرود دوباره هواپیما 30 دقیقه طول می‌کشد. این تاخیر در فرود هواپیما باعث تاخیر در زمان پرواز دیگر هواپیماها می‌شود.
تاخیر در پروازها امری غیر عادی نیست و به دلایل زیادی ممکن است رخ دهد. بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی ممکن است دلیل اصلی تاخیر در پروازها را برای مسافران خود مشخص نکنند. در بسیاری از کشورها و ایالت‌ها مسافران می‌توانند بابت تاخیر در پرواز غرامت دریافت کنند. با این حال جای نگرانی وجود ندارد زیرا بیشتر از نیمی از پروازها به موقع و بدون تاخیر انجام می‌شوند.
