دریاچه هیلیر در جزیره میدل، بزرگترین جزیره از مجمعالجزایر ریشرشی و در نزدیکی ساحل جنوبی استرالیای غربی واقع شده است. این دریاچهی آب شور به دلیل داشتن رنگ صورتی معروف است و گردشگران بسیاری را به خود جذب میکند. اما چرا رنگ آن صورتی است؟ در ادامه با داوین گشت همراه شوید تا به اتفاق یکدیگر علت رنگ صورتی دریاچه هیلیر استرالیا و ویژگی های آن را بفهمیم.
دریاچه هیلیر استرالیا
استرالیا و به خصوص ایالت استرالیای غربی، طبیعتی فوق العاده دارد. زیبایی این مناطق آن قدر زیاد است که تشخیص این که مناظر واقعی هستند یا تخیلی، گاهی دشوار می شود. در این ایالت چندین دریاچه وجود دارد که زیبا و معروف ترین آن ها هیلیر (Lake Hillier) نام دارد؛ مقصدی که سالانه پذیرای تعداد بسیاری از زوج های جوان است. مناظر رویایی و رنگ رمانتیک این پدیده طبیعی باعث شده تا به شدت مورد توجه عروس و دامادهای جوان قرار بگیرد. شاید همیشه تصورتان از دریاچه، پهنه ای به رنگ آبی بوده است؛ اما به طور حتم با دیدن دریاچه هیلیر شوکه خواهید شد. اینجا آب رنگ صورتی به خود گرفته است؛ اما چه دلیلی باعث تغییر این دریاچه شده است؟
اگر از بالا به این دریاچه منحصر به فرد نگاه کنید چیزی شبیه به آدامسی باد کرده و خوش رنگ را می بینید. این پدیده فوق العاده 600 متر طول و 250 متر عرض دارد و دور تا دورش با شن و ماسه های نرم و لطیف پوشانده شده است. دریاچه هیلیر استرالیا کوچک اما با شکوه و زیباست.
در واقع رنگ صورتی آن هنوز یک راز باقی مانده!
تا به امروز، هیچ پاسخ قطعی در مورد چگونگی شکل گرفتن رنگ دریاچه وجود ندارد. با این حال، این یک واقعیت است که دریاچه هیلیر تنها دریاچه صورتی رنگ در جهان نیست اما میتوان گفت که تقریبا درخشانترین و پر جنب و جوش ترین دریاچه رنگی در جهان است. دریاچه رتبا در نزدیکی سنگال رنگ مایل به صورتی دارد، درست همانند دریاچه هیلیر و از این دریاچه برای استخراج نمک استفاده میکنند. مقدار نمک آب این دریاچه بسیار زیاد است. رنگ دریاچه رتبا با توجه به فصل تغییر میکند. تالاب صورتی لیپار نیز یکی دیگر از صورتیهای زیبای جهان است!
با این حال یک نظریه وجود دارد و آن هم در مورد ارگانیسمهای زنده در آب است!
اعتقاد بر این است که این دریاچهها دارای میکروارگانیزمهایی هستند که در آب زندگی میکنند و dunaliella Salina نامیده میشوند و علت آب صورتی رنگ دریاچه حضور همینهاست. این میکرو ارگانیزم های فتوسنتزی در آبهایی رشد میکنند که خیلی شور هستند مانند دریاچه هیلر و دریاچه رتبا. وقتی انرژی تولید میشود، بتاکاروتن زیادی آزاد میکنند و بسیاری از افراد منبع بتاکاروتن انسانی را هویج میدانند. این ماده چیزی است که در این دریاچه سبب ایجاد رنگ منحصر بهفرد شده است. باکتریهای هالو فیلی نیز در مقادیر زیاد در این دریاچه وجود دارند که میتواند عامل دیگر رنگ دریاچه باشد.
شنا در دریاچه هیلیر استرالیا بی خطر است؟
پاسخ بله است! شنا کردن در این دریاچه کاملا بیخطر است. در واقع امنتر از هر دریاچه دیگری است! چرا؟ به دلیل عدم وجود ماهیهای بزرگ یا گونههای شکارچی ساکن در آب، این دریاچه ایمن تلقی می شود. شنا کردن در آب هایپرسالین با شنا کردن در اقیانوس یکسان نیست و بسیاری متوجه تفاوت شنا کردن در این دریاچه و اقیانوس شدهاند. با این حال، نوشیدن آب هایپرسالین میتواند خطرناک باشد زیرا؛ منجر به سریعتر شدن چرخه کم آبی بدن خواهد شد اما در حال حاضر از آب این دریاچه برای مقاصد تحقیقاتی استفاده میشود.
متاسفانه دریاچه هیلیر زمانی مکانی توریستی و همچنین مکانی شگرف برای برداشت نمک بود ولی حالا فقط برای اهداف تحقیقاتی کاربرد دارد. بنابراین در حالی که استفاده از آب پپتو بیسمول بسیار ایمن است، احتمالا مسافران مجاز به استفاده از آب دریاچه نیستند. کل محیط اطراف دریاچه هیلیر جزو طبیعت محافظت شده است و برای حفاظت از اکوسیستم طبیعی آنجا خالی از سکنه است.
آزمایشات صورت گرفته بر روی دریاچه هیلیر
محققان پروژهی اکسترم میکروبیوم که به مطالعهی تمام محیطهای سخت میپردازند، روی این دریاچه تحقیقاتی انجام دادند. آنها برای شناسایی برخی از جلبکها، آرکیباکتریها و باکتریهایی که میکروبیوم دریاچه هیلیر را میسازند، آب این دریاچه را آزمایش کردند. این تیم از قسمتهای مختلف دریاچه، رسوب و آب را جمعآوری کردند و سپس روی آن آزمایش «تجزیه و تحلیل متاژنومیک» را انجام دادند. آنها در این آزمایش DNA را استخراج و از اطلاعات ژنتیکی برای شناسایی گونهها استفاده کردند. در نهایت معلوم شد که انواع مختلفی از میکروبهای نمک دوست در این دریاچه زندگی میکنند. آنها همچنین جلبکهای دونالیلا سالینا را یافتند که دانشمندان وجود آن در دریاچه هیلیر را حدس میزدند، چرا که در «دریاچه رتبا» واقع در سنگال نیز وجود دارد.
در نتیجه دریاچه هیلیر تنها دریاچهی صورتی در جهان نیست و دریاچه رتبا در ساحل سنگال نیز به رنگ صورتی است. جلبکهای دونالیلا سالینا ترکیبات رنگ دانهای به نام کاروتنوئید تولید میکنند که به جذب نور کمک کرده و رنگ صورتی به وجود میآورد. اما دلیل این رنگ صورتی فقط این جلبکها نیستند. این تیم تحقیقاتی چند گونه آرکیباکتری و چند نوع باکتری به نام «سالینیباکتر» هم پیدا کردند. همه این گونهها نیز قرمز هستند و احتمالا در صورتی شدن آب تاثیر دارند. از این تحقیقات چیزهای عجیبی هم به دست آمده است.
یکی از ارگانیسمهایی که در نمونههای دریاچه وجود داشت، یک باکتری شناخته شده به نام «دکلوروموناس آروماتیکا» بود. این باکتری معمولا برای شکستن ترکیباتی مانند بنزن و تولوئن استفاده میشود که اغلب در حلالهای شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرند و معمولا در مکانهایی هستند که توسط این حلالها آلوده شده باشند. از این رو وجود آن در آب دریاچه بسیار غیرمنتظره بوده است. اما معلوم شد که دریاچه هیلیر در اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی، ایستگاه دباغی پوست حیوانات بوده است.
دریاچههای صورتی دیگر استرالیا
اگر باز هم بیشتر به سمت غرب برویم به پارک ملی ماری سانست در ایالت ویکتوریا میرسیم. این پارک ملی نه یک دریاچه، بلکه 4 دریاچه صورتی دارد! فقط اگر آنجا رفتید یک نکته هست که باید رعایت کنید. این که در چنین مکانهایی باید با خودتان آب همراه داشته باشید. همان طور که گفتیم این دریاچهها شور هستند و در نتیجه آب به راحتی در آن جا پیدا نمیشود! نیازی به گفتن هم نیست که قطعا نوشیدن آب دریاچه ایده خوبی نیست! رنگ دریاچههای پارک ملی ماری سانست برخلاف دریاچه هیلیر همیشه صورتی نیست. بهترین زمان برای دیدن این دریاچهها اواخر تابستان است که آب تغییر رنگ میدهد و صورتی میشود. رنگ آب در این موقع از صورتی پر رنگ تا صورتی کم رنگ متفاوت است.
بیشتر توریستها دریاچه هیلیر را از هواپیما تماشا میکنند یا با کشتیهای تفریحی به آن جا میروند. بازدید از این دریاچه با پای پیاده چندان فایدهای ندارد. اول اینکه منظره خوبی نخواهید داشت و دوم اینکه از لذت بودن در کنار آب بهره چندانی نخواهید برد! چون اصلا نمیتوانید در این دریاچه شنا کنید. البته کسی دست و پای شما را نبسته است ولی اگر میخواهید سالم بمانید بهتر است این کار را نکنید چون آب دریاچه بسیار شور است. علاوه بر تمام اینها، این دریاچه محافظت شده است و مسئولین به کسی اجازه آب تنی و… نمیدهند تا نسلهای آینده هم از این مناظر بتوانند لذت ببرند.